زباله دان یاسوج؛ بی سرانجام و اما و اگرهای بی سرانجام - مجله خبری تیرول

به گزارش خبرنگاران به نقل از ایرنا، ایجاد زباله دان برای شهر یاسوج، مرکز کهگیلویه و بویراحمد، مصوبه 15ساله ای است که اجرا نشده و چنان که مسئولان شهری می گویند، موانعش نیز در حد و اندازه ای است که به این راحتی ها حل نمی گردد.

دی ماه سال 97، شهردار یاسوج گفته بود دو نوبت آگهی فراخوان جذب سرمایه گذار برای ایجاد کارخانه بازیافت در دوپشته دشتروم به دلیل نبود زیرساخت های حداقلی در گذشته مورد استقبال سرمایه گذاران قرار نگرفته است.

نستهن مقدم درباره چرایی و موانع راه اندازی کارخانه بازیافت نیز یادآوری کرده بود بر اساس تبصره 2 ماده 12 قانون مدیریت پسماندها، تامین اعتبار و تسهیلات لازم برای ساخت و راه اندازی کارخانه بازیافت بر عهده وزارت کشور است و پس از تامین اعتبار شهرداری وظیفه اجرای آن را دارد که تا به امروز چنین اعتباری تخصیص داده نشده است.

پس از این صحبت ها و پیگیری های استاندار وقت، در اسفند ماه 97 کلنگ کارخانه بازیافت و ساماندهی سایت دفن پسماند شهر یاسوج با حضور معاون پارلمانی رئیس جمهوری در محل دوپشته دشتروم بر زمین زده شد؛ پروژه ای در زمینی به مساحت 20 هکتار که افزون بر 310 میلیارد ریال اعتبار برای آن پیش بینی شده بود و قرار بود با بهره برداری از این پروژه 38 فرصت شغلی هم ایجاد گردد.

16 ماه پس از کلنگ زنی

حالا حدود 16 ماهی از کلنگ زنی این پروژه گذشته است و نه تنها خبری از این سایت دفن پسماند نیست، که زباله های شهر یاسوج و حومه آن در خود دوپشته و در تمامی راستا جاده ترانزیتی یاسوج بابامیدان از تنگ کناره تا تنگاری تخلیه می گردد و عزمی هم برای برخورد با متخلفان وجود ندارد.

در گذشته جاده دسترسی به دوپشته دشتروم محل دفن زیاله های یاسوج و حومه آن خاکی بود که پس از هر بارندگی تردد در این جاده برای کامیون ها سخت بود و بار خود را در حاشیه جاده خالی می کردند، اما حالا با وجود آسفالت شدن این جاده و حتی ایجاد پست و کانکس نگهبانی، کامیون ها نه تنها به خود زحمت حمل زباله تا سایت را نمی دهند، که در همان ورودی دوپشته بارشان را خالی می کنند.

تهدید کیسه های زباله برای حیات دام ها

مردم دهستان دشتروم می گویند پشه و حشراتی که سایت دوپشته در بالادستشان ایجاد کرده از یک سو و تل های کیسه زباله در دوطرف جاده که حتی محدوده قبرستان این دهستان را گرفته از سوی دیگر، تاثیر بسیار بدی روی روحیه آنها گذاشته است.

حاتم موسوی، یکی از چوپانان منطقه، می گوید: در گذشته فراورده های لبنی و گوشت دام های منطقه دشتروم به دلیل نوع علوفه ای که استفاده می کردند جزو مرغوب ترین های استان و حتی کشور بود، اما حالا دام ها در قشلاق هم پروارتر می شوند و هم سلامت بیشتری دارند.

وی می افزاید: بارها پیش آمده دامی بی دلیل اشتهایش را از دست داده و پس از چند روز از بین رفته، اما بعد از باز کردن لاشه مشخص می گردد پلاستیکی در معده اش بوده که باعث تلف شدنش شده است.

به گفته حاتم، در چند سال اخیر بیشترین بیماری و تلفات دام ها در ییلاق اتفاق می افتد و حس ما این است که بی ارتباط با زباله دان شهر که در بالادست قرار گرفته نیست.

جفا در حق اهل قبور

اکبر، یک دامدار دیگر، می گوید: حجم زباله چنان زیاد شده است که نمی توان به آبی که دام ها می خورند اعتماد کرد و همین سایت زباله سختی زندگی عشایری را برای ما چندین برابر کرده است.

وی ادامه می دهد: بیش از هر چیز تخلیه زباله ها در کنار قبرستان دشتروم صحنه دلخراش و آزاردهنده ای ایجاد کرده است، زیرا عزیزان ما در این قبرستان دستشان از دنیا کوتاه است و این بی رحمی در حق مردگان است.

خطرات دوپشته برای شهر یاسوج

شاید چنین به نظر برسد مسائلی که اهالی دهستان دشتروم از آن گلایه دارند تنها مربوط به خودشان است و می توان آن را در همان محدوده نگه داشت، اما آگاهی از این موضوع که دوپشته دشتروم در بالادست سد شاه قاسمی واقع شده است که خود در بالادست برخی از چاه های آب شرب شهر یاسوج واقع شده است، زنگ خطر را برای ساکنان شهر 200 هزار نفری یاسوج و حومه آن هم به صدا در می آورد.

• مجله محیط زیست

احداث کارخانه بازیافت زباله نه تنها در بهبود شرایط زیست محیطی حائز اهمیت است، بلکه در جلوگیری از بیماری ها و نفوذ شیرابه ها به آب های زیرزمینی و برداشت محصولات هم مهم و حیاتی است.

چرا دوپشته بلاتکلیف مانده؟

اما سوال این است: در شرایطی که ایجاد سایت دفن زباله برای شهر یاسوج چنین مهم و حیاتی است چرا بعد از 15 سال همچنان این سایت بلاتکلیف مانده است؟

این موضوع نیز به تاریخچه این سایت بر می گردد. دوپشته دشتروم یکی از ییلاق های خوش آب و هوای شهرستان بویراحمد بوده که اوایل دهه 70 به صورت موقت برای دفن زباله های شهر یاسوج انتخاب شد. رشد جمعیت و شهر یاسوج و حومه از یک سو و نبود مکانی با شرایط دوپشته باعث شد این نقطه از دشتروم به مکان دائمی دفن زباله ها تبدیل گردد.

در آغاز قرار بود فقط 7 هکتار از اراضی منطقه درگیر دفن زباله ها گردد که به دلیل بی توجهی مسئولان وقت این محدوده گسترش پیدا کرد تا به 17 هکتار رسید.

البته حجم خساراتی که سایت دوپشته ایجاد کرد بسیار فراتر از 17 هکتار بود و آلودگی و شیرابه زباله ها در این منطقه در همه جهت گسترش پیدا کرد؛ چنان که کارشناسان بهداشت هشدار دادند در صورت افزایش مساحت فضای زباله دان دوپشته، آب شرب شهر یاسوج و سد امامزاده قاسم و چاه های زیردست آن در معرض آلودگی های جدی قرار خواهد گرفت.

حالا همان گونه که شهردار یاسوج می گوید، روزانه به طور میانگین در شهر یاسوج حدود 140 تن زباله تولید و بخشی از آن در طبیعت رها می گردد.

منابع طبیعی باید همکاری کند

نستهن مقدم با بیان اینکه تولید پسماند بخشی از زندگی انسان ها است ادامه می دهد: واگذاری منطقه دوپشته دشتروم بویراحمد برای دفن زباله های شهر یاسوج تا مراحل مطلوبی پیش رفته و سرمایه گذار آمادگی کامل دارد که کارخانه بازیافت زباله را در این منطقه راه اندازی کند.

وی می افزاید: از اداره کل منابع طبیعی انتظار می رود پیش از آنکه زباله های موجود در آب های زیرزمینی نفوذ کند زمین به مقدار لازم در اختیار شهرداری قرار دهد تا سلامت مردم بیش از این در معرض خطر قرار نگیرد.

شهردار یاسوج تاکید می کند: شهرداری امکان تملک زمین برای برای دفن زباله ها را ندارد و پیمانکار نیز تا زمانی که زمین واگذار نشده سرمایه گذاری نمی کند.

مقدم یادآوری می کند: با یک شرکت بخش خصوصی رایزنی کرده ایم و با اختصاص 4 هکتار زمین، سایت مخصوص تبدیل زباله های عفونی به بی خطر نیز ایجاد می گردد.

سرانه تولید زباله در استان بالاتر از کشور است

علاوه بر زباله های شهر یاسوج، زباله های 50 درصد روستاهای بخش مرکزی شهرستان بویراحمد نیز به این مکان انتقال داده شده، به طوری که روزانه بین 200 تا 240 تن زباله در دوپشته دفن می گردد.

نکته دیگر این است که به رغم همه مسائل موجود، سرانه تولید زباله در این استان از کشور هم بالاتر است.

اما نباید فراموش کرد که در خوشبینانه ترین حالت، یک کارخانه می تواند 40 درصد از زباله ها را بازیافت کند و مابقی آن باید به صورت بهداشتی دفن گردد و دفن اصولی زباله ها نیز عزم همگانی می طلبد و اتفاقی فرادستگاهی است. بخشی از مسائل با فرهنگ سازی و تفکیک زباله در مبدا برطرف می گردد. شهر یاسوج پایتخت طبیعت ایران است و باید با سیاست ها و اقدامات به موقع از این طبیعت خدادادی صیانت کنیم.