حمله خواب چیست و چگونه درمان میشود؟ - مجله خبری تیرول

حمله خواب یا نارکولپسی

نارکولپسی یا حمله خواب میل ناگهانی و مقاومت ناپذیر برای خوابیدن است که در هر زمان و در طول انجام فعالیت های روزمره مانند راه رفتن، مطالعه یا رانندگی ممکن است روی دهد. افراد مبتلا به نارکولپسی ممکن است چندبار در طول روز بخوابند. همین امر ممکن است در بعضی افراد منجر به بروز بی خوابی در شب گردد.

حمله خواب نسبتا بیماری نادری است و در 0.3 تا 0.16 درصد جمعیت دیده می گردد. نسبت ابتلا به این اختلال در بین زنان و مردان تقریبا برابر است. گرچه چند مورد از بچه ها هم مبتلا به این اختلال دیده شده اند ولی مسائل مربوط به حمله خواب معمولا اولین بار در نوجوانی ظاهر می شوند. این اختلال به علت بی خوابی نبوده و علت آن ریشه در دستگاه عصبی دارد.1

علائم اختلال حمله خواب چیست؟

علائم نارکولپسی عبارتند از:

خواب آلودگی روزانه بیش از حد

به طور کلی در این نوع اختلال خواب آلودگی بیش از حد روزانه با فعالیت های عادی روزمره تداخل می یابد، هرچند که فرد مبتلا به این اختلال ممکن است در طول شب خواب کافی داشته باشد. افراد مبتلا به خوابالودگی بیش از حد بسیار بی حال بوده، از سطح انرژی و تمرکز کمی برخوردارند، دچار حواس پرتی، افسردگی و خستگی شدید می شوند.

خواب حیوانی

این علامت شامل کاهش ناگهانی تن ماهیچه ای است که منجر به احساس ضعف و از دست دادن کنترل داوطلبانه عضلات می گردد. این نشانه بسته به ماهیچه های درگیر ممکن است از لکنت زبان تا فلج شدن تمامی عضلات متغیر باشد و اغلب در اثر بروز شدید احساسات همچون سورپرایز شدن، خنده شدید یا خشم بسیار به وجود می آید.

هذیان و توهم

معمولا این تجربیات خیالی زنده و اغلب ترسناک هستند. محتوای این توهمات معمولا بصری است اما ممکن است سایر حواس فرد را نیز درگیر کند. این تجربیات هنگامی که فرد بیدار است نیز تجربه می شوند و توهم هیپنوتیزم نامیده می شوند.

فلج خواب

این نشانه نوعی عدم توانایی موقت در حرکت کردن و یا صحبت کردن است هنگامی که فرد در حال به خواب رفتن و یا بیدار شدن است. این تجربیات به طورکلی مختصر بوده و ممکن است تنها چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد. پس از گذر از این فاز فرد کاملا توانایی خود را صحبت کردن و حرکت کردن باز می یابد.2

چه دلایلی باعث نارکولپسی می گردد؟

علت نارکولپسی شناخته شده نیست، با این حال، دانشمندان پیشرفت هایی را در جهت شناسایی ژن هایی که به شدت مرتبط با این اختلال هستند، می کنند این ژن ها تولید مواد شیمیایی در مغز را کنترل می کنند که ممکن است مسئول سیگنال های خواب و بیداری باشند.

بعضی از کارشناسان معتقدند که نارکولپسی ممکن است به علت کمبود تولید ماده شیمیایی به نام هیپوکتین از طریق مغز باشد علاوه بر این، محققان ناهنجاری هایی را در نقاط مختلف مغز که مسئول تنظیم خواب هستند را کشف کرده اند.

این ناهنجاری ها ظاهرا به پیشرفت علائم مشارکت می کنند و طبق نظر کارشناسان، احتمالا نارکولپسی شامل عوامل متعددی است که باعث اختلال در عملکرد عصبی و اختلالات خواب می شوند.3

پیامدهای حمله خواب

حمله خواب چون به صورت ناگهانی اتفاق می افتد می تواند امنیت فرد را به خطر بیندازد. فعالیت های روزمره زندگی مانند رانندگی، آشپزی یا راه رفتن می تواند برای این افراد خطرناک باشد. احساس خواب آلودگی شدید در طول روز و کاهش حافظه و تمرکز در تحصیل و شغل این افراد اخلال ایجاد می کند.

مثلا فردی که در حال رانندگی است، ناگهان یک لحظه به خودش می آید و می فهمد که مقداری از راستا را طی کرده، اما متوجه نشده است. حمله خواب به مرور زمان منجر به بروز علائم اضطراب مزمن می گردد؛ چرا که فرد مدام می ترسد در موقعیتی نامناسب به خواب برود.

همچنین روابط اجتماعی و خصوصی فرد تحت تأثیر قرار می گیرد. متأسفانه خواب رفتن ناگهانی از طرف کسانی که با این حالت آشنا نیستند، می تواند خنده دار به نظر برسد یا ممکن است بعضی افراد گمان کنند که فرد مبتلا به این عارضه تنبل یا بی ادب است و وانمود به خوابیدن کرده است. حمله خواب می تواند به حدی فرد را تحت تأثیر قرار دهد که منجر به ایجاد افسردگی و کاهش اعتماد به نفس در فرد گردد. 3

تشخیص و درمان حمله خواب

به کمک مصاحبه روانپزشکی و انجام آزمایشی به نام تست خواب تشخیص این عارضه ممکن شده است. جهت تشخیص قطعی نارکولپسی علاوه بر معاینات فیزیکی از دو آزمایش تخصصی پلیسومنوگرافی و آزمون تأخیر خواب چندگانه استفاده می کنند.

همچنین تست PSG را جهت مقدار گیری های مستمر در حالت خواب در نصف شب به کار می گیرند تا غیر طبیعی بودن چرخه خواب تعیین گردد. تست دیگر MSLT نام دارد که برخلاف قبلی در طول روز مورد استفاده قرار می گیرد و مقدار گرایش فرد برای خواب در طول روز بررسی می گردد. معمولا از فرد خواسته می گردد بین هر دو ساعت 4 یا 5 چرت کوتاه داشته باشد.

اگرچه هنوز هیچ درمان قطعی برای حمله خواب وجود ندارد، اما ترکیبی از مواردی همچون تغییر سبک زندگی، مشاوره و داروها می تواند در کنترل علائم حمله خواب موثر باشد به نحوی که شما بتوانید از داشتن یک زندگی طبیعی لذت ببرید. درمان با توجه به علائم نارکولپسی در هر فردی فرق دارد. حمایت اطرافیان، فامیل و دوستان نیز می تواند در مدیریت علائم در فرد بیمار کمک کننده باشد.

تغییر در شیوه زندگی

با تغییر در سبک زندگی و به کارگیری راهکارهای مؤثر می توان حمله خواب و علائم آن را مدیریت کرد. معمولا در سال های اولیه فرد شرایط بدتری دارد، اما به مرور با تغییر در سبک زندگی خود می تواند علائم را کنترل و مدیریت کند و خود را با شرایط هماهنگ کند.

-از مصرف کافئین، الکل و سیگار اجتناب کنید.

-زمان خواب خود را به دقت تنظیم کنید.

-عدم مصرف داروهایی که باعث ایجاد خواب آلودگی در شما می گردد.

-اطرافیان خود را از این موضوع آگاه سازید.

-کارها و وظایف سنگین خود را به کارهای سبک تر تقسیم کنید.

-به صورت منظم ورزش کنید.

-یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.

-آرامش داشته باشید و احساسات خود را مدیریت نمایید.

-برای چرت زدن های روزانه (10 تا 15 دقیقه ای) برنامه ریزی کنید.

مشاوره و روان درمانی

بسکمک از افراد مبتلا از وقوع علائم حمله خواب خجالت می کشند. ترس از به خواب رفتن و یا افتادن ناگهانی می تواند باعث منزوی و گوشه گیر شدن افراد گردد. توانایی افراد برای انجام فعالیت های عادی زندگی ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد همچنین حمله خواب به ایجاد اختلالات روانی در فرد منجر می گردد. رویکردهای درمانی موجود در علم روانشناسی به شما کمک می کنند از بروز اختلالات همراه جلوگیری کنید.

داروهای موثر در درمان حمله خواب

داروهای محرک داروی اصلی درمان حمله خواب محسوب می شوند. محرک هایی مانند آمفتامین علائم حمله خواب مانند کاتاپلکسی را کاهش می دهند. داروهایی که برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار می گیرند، ممکن است برای کاهش علائم کاتاپلکسی، توهم و فلج در خواب بکار گرفته شوند. مصرف داروها باید با مشاوره روانشناس و هم زمان با تغییر در سبک زندگی صورت بگیرد.1

پینوشتها

1.www.honarehzendegi.com

2.www.fullfekr.com

3.www.namnak.com

منبع: راسخون