ژاپن هم راهی ماه شد - مجله خبری تیرول

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، ژاپن بامداد امروز دو مأموریت بلندپروازانه را به آسمان فرستاد که شامل یک فرودگر ماه و یک تلسکوپ فضایی پرتوی ایکس قدرتمند است.

موشک ژاپنی H-2A حامل ماموریت کاوش ماه موسوم به SLIM و همچنین تلسکوپ فضایی XRISM روز 6 سپتامبر ساعت 19:42 به وقت منطقه زمانی شرقی (بامداد 7 سپتامبر ساعت 03:12 به وقت ایران) از مرکز فضایی تانگاشیما بلند شد. البته این پرتاب به دلیل شرایط آب و هوایی نامساعد، حدود 10 روز دیرتر از برنامه ریزی اولیه انجام شد.

هر دو فضاپیما طبق برنامه، به طور متوالی کمتر از یک ساعت پس از بلند شدن موشک، از آن جدا شدند.

اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، چند ماه دیگر SLIM که از اول کلمات عبارت کاوشگر هوشمند برای بررسی ماه گرفته شده است، تلاش خواهد کرد تا اولین فرود نرم ژاپن روی ماه را رقم بزند که شامل یک فرود دقیق خواهد بود که راه را برای پیروزیت های بلندپروازانه تر این کشور هموار می کند.

مقامات آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن (JAXA) در شرح ماموریت خود نوشتند: SLIM در پی دستیابی به یک سیستم کاوشگر سبک وزن در مقیاس کوچک و استفاده از فناوری فرود دقیق لازم برای کاوشگر های ماه آینده است.

آن ها افزودند: این پروژه با هدف کاهش وزن تجهیزات رصدی با عملکرد بالاتر و فرود بر روی سیارات با منابع کمیاب، با توجه به کاوشگر های تحقیقاتی منظومه شمسی آینده خواهد بود.

هدف گیری ماه

کاوشگر SLIM یک فضاپیمای کوچک است که فقط 2.4 متر ارتفاع، 2.7 متر طول و 1.7 متر عرض دارد.

همچنین این ماموریت در هنگام پرتاب حدود 700 کیلوگرم وزن داشت که تقریباً 70 درصد از آن را پیشران تشکیل می داد.

ماموریت SLIM یک مسیر طولانی، چرخشی و کم مصرف از نظر مصرف سوخت به ماه را طی خواهد کرد و در نهایت سه تا چهار ماه دیگر به مدار ماه خواهد رسید. سپس به مدت یک ماه به سطح ماه چشم می دوزد و در نهایت در دهانه شیولی (Shioli) که یک دهانه برخوردی با عرض 300 متر در سمت نزدیک ماه است، فرود خواهد آمد.

هدف این کاوشگر، فرود در فاصله 100 متری نقطه هدف در دهانه شیولی است و می خواهد فرود دقیق تری نسبت به فرودگر های قمری قبلی داشته باشد. هدف این ماموریت، نشان دادن فناوری فرود دقیق است که می تواند اکتشاف گسترده تر را در ماه و سایر اجرام آسمانی در دسترس قرار دهد.

مقامات آژانس فضایی ژاپن در شرح ماموریت خود نوشتند: با ساخت فرودگر SLIM، انسان ها تغییری کیفی به سمت این خواهند داشت که بتوانند در جایی که می خواهند فرود بیایند، نه فقط در جایی که فرود آمدن در آن آسان باشد. با دستیابی به این امر، فرود بر روی سیاراتی که منابع کمیاب تر از ماه دارند نیز امکان پذیر خواهد شد.

ماموریت SLIM همچنین دو کاوشگر کوچک را با خود حمل می کند که پس از فرود روی سطح ماه رها می شوند. این دو کاوشگر کوچک به تیم ماموریت کمک خواهند کرد تا بر شرایط فرودگر بزرگتر نظارت کنند، از محل فرود عکس بگیرند و یک سیستم ارتباطی مستقل برای ارتباط مستقیم با زمین ارائه کنند.

گفتنی است که SLIM اولین فرودگر ماه نیست که آژانس فضایی ژاپن ساخته است. فرودگر کوچک اوموتناشی (OMOTENASHI) یکی از 10 تاسواره ای بود که با ماموریت آرتمیس 1 ناسا در نوامبر 2022 پرتاب شد. در حالی که آرتمیس 1 پیروز شد، اوموتناشی پیروز نشد، چرا که کنترل کنندگان آن نتوانستند به موقع با این کاوشگر کوچک ارتباط برقرار کنند تا تلاش برای فرود برنامه ریزی شده آن انجام شود. البته تعدادی از تاسواره های آرتمیس 1 نیز در ماموریت های خود شکست خوردند.

ضمن این که یک فرودگر ژاپنی دیگر نیز پیش از این با شکست روبرو شد. فرودگر هاکوتو-آر (Hakuto-R) شرکت خصوصی آی اسپیس (ispace) با وجود این که با پیروزیت به مدار ماه رسید و پیروزیت بزرگی برای یک فضاپیمای خصوصی محسوب می شد، در ماه آوریل گذشته در تلاش برای فرود روی ماه بر سطح آن سقوط کرد؛ بنابراین پیروزیت SLIM تاریخی خواهد بود. تا به امروز تنها چهار کشور پیروز به فرود آوردن یک کاوشگر بر روی سطح ماه شده اند که شامل اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده، چین و هند است. هند ماه گذشته نام خود را در این فهرست انحصاری قرار داد، زمانی که ماموریت چاندرایان-3 آن در نزدیکی قطب جنوب ماه فرود آمد.

همانطور که ماموریت SLIM هیجان انگیز است، یک محموله ثانویه نیز در این پرتاب نو ژاپن وجود دارد و آن، یک تلسکوپ فضایی پرتوی ایکس موسوم به XRISM است که در مدار نزدیک زمین مستقر می شود.

XRISM مخفف ماموریت تصویربرداری و طیف سنجی پرتوی ایکس است که با همکاری آژانس فضایی ژاپن، ناسا و آژانس فضایی اروپا ساخته شده است و همانطور که از نام آن پیداست، این تلسکوپ، جهان را با عینک نور پرانرژی پرتوی ایکس مطالعه خواهد کرد.

متیو گینازی، دانشمند پروژه XRISM از آژانس فضایی اروپا می گوید: نجوم پرتوی ایکس، ما را قادر می کند تا پرانرژی ترین پدیده های جهان را مطالعه کنیم. این کلید پاسخگویی به سؤالات مهم در اخترفیزیک مدرن را در خود دارد مشتمل بر این که بزرگ ترین ساختار های جهان چگونه تکامل می یابند، ماده ای که ما در نهایت از آن تشکیل شده ایم، چگونه در کیهان توزیع شده است و چگونه کهکشان ها از طریق ابرسیاه چاله های واقع در مرکزشان شکل می گیرند.

این رصدخانه به طور ویژه بر روی گاز فوق داغ اطراف خوشه های کهکشانی تمرکز خواهد کرد.

مقامات آژانس فضایی اروپا می گویند: ژاپن ماموریت XRISM را برای تشخیص نور پرتوی ایکس متصاعد از این گاز ها طراحی کرده است تا به ستاره شناسان کمک کند جرم کل این منظومه ها را مقدار گیری کنند. این کار، اطلاعاتی را در مورد شکل گیری و تکامل کیهان آشکار می کند.

تلسکوپ XRISM تنها تلسکوپ پرتوی ایکس نخواهد بود که آسمان ها را از مدار زمین مطالعه می کند. برای مثال، رصدخانه پرتوی ایکس چاندرا متعلق به ناسا و همچنین XMM-نیوتن متعلق به آژانس فضایی اروپا که هر دو در سال 1999 به فضا پرتاب شدند و همچنین تلسکوپ NuSTAR ناسا که در سال 2012 به فضا پرتاب شد، به انجام همین کار مشغول هستند.