فسیل جدیدی که شکاف های تکاملی پتروسورها را پر می نماید: دم شمشیری از باواریا - مجله خبری تیرول

از خزندگان کوچک تا غول های پرنده

پتروسورهای اولیه، که به نام غیر پتروداکتیلوئیدها (non-pterodactyloids) شناخته می شوند، جثه هایی کوچک داشتند و بال های آن ها هرگز از طول یک انسان فراتر نمی رفت. اما در گونه های بعدی، موسوم به پتروداکتیلوئیدها (Pterodactyloids)، شاهد پرندگانی بودیم که بال هایی با طول بیش از 10 متر (33 فوت) داشتند. این جهش تکاملی شگفت انگیز به لطف تغییرات ساختاری و آناتومیکی در استخوان های بال، گردن و دم رخ داد.

فسیلی بی سابقه از اسکیفوسورا باواریکا

یکی از هیجان انگیزترین کشفیات در این حوزه، فسیلی به نام اسکیفوسورا باواریکا (Skiphosoura bavarica) است که به تازگی در معدن شائودیبرگ، در منطقه سولن هوفن (Solnhofen) آلمان کشف شده است. این منطقه به علت داشتن فسیل های بی نظیر از پتروسورها، از جمله اولین نمونه های شناخته شده مانند پتروداکتیلوس (Pterodactylus)، معروفیت جهانی دارد.

نام اسکیفوسورا به معنای دم شمشیری از باواریا است و به ویژگی منحصربه فرد این گونه یعنی دم کوتاه و تیز آن اشاره دارد. این دم گویی شمشیری کوچک بود که در هر لحظه آماده نبرد می نمود.

کشفی که شکاف های تکاملی را پر می نماید

این فسیل، تقریباً تمامی استخوان های خود را به صورت سه بعدی و بدون تغییر شکل حفظ نموده است. این ویژگی، بسیار نادر است، زیرا بیشتر فسیل های پتروسورها به علت ساختار ظریف استخوان هایشان، خرد شده یا مسطح باقی می مانند. چنین کشفی به دانشمندان یاری می نماید تا تغییرات آناتومیکی بین پتروسورهای اولیه و گونه های پیشرفته تر را با دقت بیشتری مطالعه نمایند.

تحولات ساختاری در بال ها

اسکیفوسورا باواریکا تغییرات اولیه در نسبت استخوان های بال را نشان می دهد که بعدها در گونه های بزرگ تر به اوج خود رسید. بال های این خزنده عرضی معادل 1.75 متر (5.8 فوت) داشتند، که از بسیاری از گونه های پیشین بزرگ تر بود. این ویژگی نشان دهنده افزایش قدرت و توانایی پروازی در گونه های نو بود.

یکی از ویژگی های منحصربه فرد این گونه، نسبت متفاوت استخوان های متاکارپال (Metacarpals) در مقایسه با گونه های پیشین است. استخوان های متاکارپال اسکیفوسورا بلندتر از نمونه های اولیه بودند، اما هنوز به نسبت های مشاهده شده در پتروداکتیلوئیدها نرسیده بودند. این تغییرات به طور مستقیم با تکامل بال هایی که قابلیت پرواز در مسافت های طولانی و حمل وزن بیشتر را داشتند، مرتبط است.

ویژگی های منحصربه فرد دیگر: از دم کوتاه تا پنجه های قوی

دم کوتاه و تیز اسکیفوسورا، که بعدها به یکی از ویژگی های مشترک پتروسورها تبدیل شد، نشانه ای از تکامل این موجودات به سوی ساختارهایی کارآمدتر بود. بعلاوه، پنجه های قوی این خزنده نشان می دهد که احتمالاً توانایی بالایی در بالا رفتن از درختان داشته است. این موضوع حاکی از آن است که اسکیفوسورا احتمالاً در جنگل ها زندگی می نموده و نه در سواحل، که محیط رایج زندگی بسیاری از پتروسورها بود.

داروینوپتران ها: پلی میان گذشته و آینده

قبل از کشف اسکیفوسورا، فسیل های دیگری به نام داروینوپتران ها (Darwinopterans) کشف شده بودند که پلی میان پتروسورهای اولیه و پتروداکتیلوئیدها محسوب می شدند. این موجودات ترکیبی از ویژگی های قدیمی، مانند دم بلند، و ویژگی های نو، مانند سر و گردن بلند، را داشتند. اسکیفوسورا نشان می دهد که چگونه این ویژگی ها به تدریج در مسیر تکامل تغییر کردند.

اهمیت کشف اسکیفوسورا باواریکا

این کشف، یکی از نادرترین و مهم ترین نمونه هایی است که تا به امروز در حوزه مطالعه پتروسورها به دست آمده است. به گفته دکتر دیوید هان از دانشگاه کوئین مری لندن: این یافته، تصویری روشن تر از نحوه تکامل و زندگی این موجودات شگفت انگیز به ما ارائه می دهد. کشف اسکیفوسورا نه تنها شکاف های زمانی موجود در تاریخ تکاملی پتروسورها را پر می نماید، بلکه دانشمندان را قادر می سازد تا تغییرات آناتومیکی و زیستی کلیدی را بهتر درک نمایند.